«Είμαστε η μοναδική χώρα που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα». Όλες οι σύννομες και σωστές ενέργειες για την δημιουργία των κέντρων φιλοξενείας των προσφύγων. Πώς εκκενώθηκε η Ειδομένη χωρίς να ανοίξει μύτη. Τι θα γίνει με τον Σκαραμαγκά.
Ερ.: Κύριε Γενικέ, καταρχήν σας καλωσορίζουμε στη cityview, η οποία να σημειώσω είναι μια καινούργια προσπάθεια, μία καινούργια έκδοση.
Απ.: Αγαπητέ κύριε Θεοφιλόπουλε, θέλω να σας ευχαριστήσω για την τιμή που μου κάνετε να με φιλοξενήσετε στην εφημερίδα σας και να μιλήσουμε, ώστε να ειπωθούν κάποια πράγματα που ίσως ο περισσότερος κόσμος δεν τα γνωρίζει.
Θα ήθελα να ευχηθώ καλή πορεία και καλή δύναμη σε αυτή την προσπάθεια που ξεκινάτε. Είμαι σίγουρος ότι θα έχει πολύ θετική έκβαση, καθώς είστε ένας δημοσιογράφος εγνωσμένης αξίας, που έχετε προσφέρει πάρα πολλά στο δημοσιογραφικό χώρο και παραθέτετε πάντοτε την αντικειμενικότητα των πραγμάτων.
Όπως πολύ καλά ξέρετε, έχω ξεκινήσει μία δύσκολη πορεία από τον Απρίλιο του 2015 στη θέση του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα Υπουργείου Εσωτερικών, με ειδικότερη αρμοδιότητα το συντονισμό του προσφυγικού – μεταναστευτικού ζητήματος και των διαφόρων εμπλεκομένων Υπηρεσιών των συναρμοδίων επί του θέματος Υπουργείων. Είμαι στη διάθεσή σας να σας απαντήσω σε κάθε ερώτηση που έχετε.
Ερ.: Είναι αλήθεια κύριε Γενικέ ότι θεωρείτε το Χαϊδάρι δεύτερη πατρίδα σας, ενώ είναι γνωστό ότι κατάγεστε από την Λακωνία.
Απ.: Ασφαλώς είναι αλήθεια. Είμαι 45 χρόνια δημότης Χαϊδαρίου. Σε όλες μου τις προσπάθειες, σε όλη την σταδιοδρομία μου, από όποια θέση κι αν ευρίσκομαι υπάρχει στη θέση της καρδιάς μου και του ενδιαφέροντός μου το Χαϊδάρι.
Όπως γνωρίζετε, έχω διατελέσει Διευθυντής της Τροχαίας Αιγάλεω την περίοδο 2005-2008. Και δεν σας κρύβω ότι με όλους τους συναδέλφους προσπαθήσαμε και καταφέραμε να υλοποιήσουμε σημαντικές δράσεις, πετύχαμε ένα τεράστιο- θα μπορούσα να πω- έργο.
Πετύχαμε αρκετά πράγματα σε ό,τι αφορά το οδικό δίκτυο, τα τροχαία ατυχήματα και την πρόληψή τους. Αντιμετωπίσαμε με επιτυχία τότε τις κόντρες θανάτου στη Λεωφόρο Αθηνών, στην Περιφερειακή Αιγάλεω, στο Σχιστό. Ενδεικτικά θα σας θυμίσω κάτι που έχει ήδη καταγραφεί, ότι την τριετία 2005 έως 2008 που είχα την ευθύνη της Τροχαίας, είχαμε μεγάλη μείωση των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Είναι πολύ σημαντικό όταν ενεργείς και εκτελείς πιστά το καθήκον σου, να βλέπεις τα θετικά αποτελέσματα που επέρχονται και να πετυχαίνεις με τα μέτρα που λαμβάνεις, ώστε να μη χάνονται άδικα ανθρώπινες ζωές στην άσφαλτο.
ΕΡΓΟ ΖΩΗΣ
Επιπλέον, θα πρέπει να σας πω ότι κατά την περίοδο που ήμουν στην θέση του Διευθυντή Τροχαίας, παραδόθηκε το έργο στην Ιερά Οδό, όπου με προσωπικές, συνεχείς παρεμβάσεις και πιέσεις, καταφέραμε να καθοριστεί η τοπική αρμοδιότητα και με μεταφερόμενο οικονομικό κονδύλι από το ΥΠΕΧΩΔΕ, να υλοποιηθεί. Με αυτό τον τρόπο, περιορίσαμε δραστικά τον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων. Ομοίως, το ίδιο συνέβη και με την οδό Παλάσκα, όπου σε συνεργασία με τον τότε Δήμαρχο Κυριάκο Ντηνιακό, λύθηκαν πάρα πολλά προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή. Ακόμη, στη λίμνη Κουμουνδούρου, που όπως θα θυμάστε σε ακραία καιρικά φαινόμενα η θάλασσα με την λίμνη γίνονταν ένα, με αποτέλεσμα την πλημμύρα του οδικού δικτύου και την συνεχή καταγραφή σοβαρών ατυχημάτων, καταφέραμε ασκώντας πίεση στον τότε Υπουργό Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ, μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο να κατασκευαστεί ο κεντρικός αγωγός, ενώ ταυτόχρονα ανακατασκευάστηκε το οδόστρωμα και αντικαταστάθηκαν τα φρεάτια, τα περισσότερα των οποίων ήταν βουλωμένα.
ΠΕΖΟΓΕΦΥΡΑ
Ένα άλλο σημαντικό έργο ήταν η πεζογέφυρα των διυλιστηρίων. Ήταν ζητούμενο για πάνω από 20 χρόνια και κατασκευάστηκε με δαπάνες των διυλιστηρίων και προσωπική παρέμβαση μου προς το Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ- το οποίο είχε την τεχνική και κατασκευαστική ευθύνη αλλά και την επίβλεψη, λύνοντας ένα τεράστιο πρόβλημα που προκαλούσε κυκλοφοριακό χάος. Πρέπει να αναφερθεί ότι σε ώρες κυκλοφοριακής αιχμής, η ανάσχεση της κυκλοφορίας έφτανε ως το Μεταξουργείο, ιδιαίτερα σε μαζικές εξόδους.
Επίσης, υλοποιείται στις μέρες μας το έργο για τις δύο πεζογέφυρες στη Λεωφόρο Αθηνών. Μια πρόταση μου, που επιτέλους γίνεται πραγματικότητα. Ενώ, συνεχίζεται ακόμα και σήμερα να υλοποιείται η τοποθέτηση σταθερών μπαρών κατά μήκος της Λ. Αθηνών. Ενδεικτικά θα σας πω, ότι το πρώτο κομμάτι της Λ. Αθηνών, από την ΒΙΑΜΑΞ έως τα ΤΕΙ Αθηνών, πραγματοποιήθηκε κατά την πρώτη περίοδο που ήμουν Διευθυντής στην Τροχαία.
Επιπρόσθετα, έγιναν πάνω από 80 διαλέξεις την περίοδο της τριετίας 2005-2008, σε όλες τις σχολικές βαθμίδες, που αφορούσαν στην οδική συμπεριφορά και ασφάλεια, καθώς και την πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων γενικότερα.
Αγαπητέ κύριε Θεοφιλόπουλε, το έργο που έγινε την περίοδο εκείνη στο Χαϊδάρι και την ευρύτερη περιοχή και ήταν αρμοδιότητα της Τροχαίας, είναι τεράστιο και θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να σας το εκθέσω, αλλά περιορίζομαι μόνο σ’ αυτά. Σημασία έχει ότι υλοποιήθηκαν πολλά έργα που είχαν ως πρωταρχικό στόχο την εύρυθμη λειτουργία του οδικού δικτύου της περιοχής, την πρόληψη των ατυχημάτων και την ασφάλεια των συμπολιτών μας, αλλά και την επίλυση πολλών άλλων προβλημάτων, όπως η κάθετη και οριζόντια σήμανση, που προχώρησαν με προτάσεις μας και με τη συνεργασία των Δήμων.
Σε κάθε περίπτωση συνεχίζω από τη θέση του Γενικού Γραμματέα, να συμβάλλω, ώστε να γίνονται παρεμβάσεις και να δίνονται λύσεις, όπως π.χ. πρόσφατα από το Υπουργείο Εσωτερικών ικανοποιήθηκαν οικονομικά αιτήματα προς τον Δήμο Χαϊδαρίου προκειμένου να καλύψει τρέχουσες ανάγκες του.
Ερ.: Κύριε Γενικέ, υπάρχει μία δύσκολη ερώτηση… δημιουργήθηκε ένα hotspot στο Χαϊδάρι –δεν ξέρω αν είχατε την πρωτοβουλία εσείς– αλλά εκείνο που θέλω να ρωτήσω είναι ποιος είναι υπεύθυνος για αυτό το hotspot, πώς τελικά λειτουργούν τα περισσότερα «hotspot» στην Ελλάδα, γιατί είστε ο μοναδικός άνθρωπος που μπορεί να δώσει μια ειλικρινή και διευκρινιστική απάντηση. Είναι ένα ερώτημα όλων των Ελλήνων, όχι μόνο της Δυτικής Αττικής.
Απ.: Κ. Θεοφιλόπουλε, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τα «hotspot» είναι κέντρα υποδοχής που γίνεται η ταυτοποίηση και η καταγραφή των προσφύγων. Είναι οι χώροι στους οποίους ελέγχεται κάποιος εάν έχει προφίλ πρόσφυγα ή μετανάστη. Στους χώρους αυτούς, ακολουθείται η διαδικασία ελέγχου της γνησιότητας των χαρτιών και σε περίπτωση έλλειψης αυτών, η ταυτοποίηση γίνεται βάσει της γλώσσας που μιλάει ο καθένας, των βασικών γνώσεων σχετικά με την χώρα που υποστηρίζει ο ελεγχόμενος ότι προέρχεται και πολλά άλλα. Είναι μια ειδική συνέντευξη, το λεγόμενο profile screening, στο οποίο έχει εκπαιδευτεί το αστυνομικό προσωπικό. Τα «hotspot» λειτουργούν κυρίως στα νησιά, όπου φτάνουν κυρίως διά θαλάσσης οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.
Το κέντρο φιλοξενίας (και όχι hotspot) στο Χαϊδάρι, στην περιοχή του Σκαραμαγκά που δημιουργήθηκε για τους πρόσφυγες, είναι μια Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας, η οποία είναι ελεγχόμενη και επιτηρούμενη συνεχώς.
Η ΕΥΘΥΝΗ
Την ευθύνη της διαχείρισης έχει το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, δηλαδή ο Υπουργός κύριος Μουζάλας. Από την θέση μου, σε αυτό το θέμα έχω συμβάλλει στην επάνδρωση με αστυνομικό προσωπικό και στον γενικότερο συντονισμό και έλεγχο των εγκαταστάσεων αυτών.
Η Δομή Φιλοξενίας στον Σκαραμαγκά, ήταν ένα αποτέλεσμα διαλόγου και σύγκλισης απόψεων του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και του Δήμου Χαϊδαρίου.
Όμως, έχουμε καταφέρει ο αριθμός των εκεί διαμενόντων προσφύγων και μεταναστών να είναι τέτοιος, ώστε να είναι διαχειρίσιμος. Παρακολουθώ ενδελεχώς τα πράγματα και πιστεύω ότι ο αριθμός των ατόμων θα μειωθεί ακόμα περισσότερο. Η Δομή Φιλοξενίας αυτή και οι άνθρωποι, οι οποίοι εξ ανάγκης βρίσκονται εκεί, δεν έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην τοπική κοινωνία του Χαϊδαρίου, η οποία και με ενδιαφέρει ιδιαίτερα. Ακόμη και κάποιες μικροσυμπλοκές που είχαν παρουσιαστεί εντός της Δομής, με την άμεση επέμβαση της Αστυνομίας διευθετήθηκαν άμεσα.
Όπως και να χει, γίνονται πολλές συζητήσεις και υπάρχουν κάποιες προτάσεις για την αναβάθμιση και αξιοποίηση του Σκαραμαγκά προς άλλη κατεύθυνση. Τίποτα δεν έχει ακόμα τελεσφορήσει ή αποφασιστεί. Αυτό που μας ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή είναι η βελτίωση της εικόνας του Σκαραμαγκά και αυτό είναι κάτι που επιθυμούν όλοι όσοι αγαπούν και έχουν στην καρδιά τους το Χαϊδάρι.
Ξέρετε κύριε Θεοφιλόπουλε, δεν πιστεύω ότι οι Χαϊδαριώτες, αλλά και γενικότερα οι κάτοικοι των τοπικών κοινωνιών που διαμένουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, έχουν εχθρική διάθεση απέναντι σε αυτούς τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους. Υπάρχουν μικρές ομάδες που παραπληροφορούν και παραπλανούν τον κόσμο να ξεσηκώνεται, δημιουργώντας το αίσθημα της ξενοφοβίας σε συνδυασμό και με την οικονομική κρίση που μαστίζει τους Έλληνες. Είμαι υπερήφανος για τους συμπολίτες μας, γιατί έχουν δείξει γενναιοδωρία, μεγαλοψυχία και δεν έχουν παρασυρθεί από κάποιους επιτήδειους που το μόνο που επιθυμούν είναι να προκαλέσουν εμπόδια στην εύρυθμη λειτουργία των Δομών Φιλοξενίας και στις δράσεις της Κυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση, ως προς την δημιουργία και την λειτουργία των Δομών Φιλοξενίας, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι θέσεις των πολιτών και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αγνοούμε την Τοπική Κοινωνία.
Με την ευκαιρία να σας πω ότι στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής οι Ανοιχτές Δομές Φιλοξενίας που λειτουργούν είναι οι εξής: Η Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας στον Σκαραμαγκά και στον Ελαιώνα, το Κέντρο Μετεγκατάστασης Μεταναστών στο Σχιστό και στην Ελευσίνα, σε χώρο της Σχολής του Εμπορικού Ναυτικού. Αξίζει να σημειωθεί ότι καμία από τις προαναφερόμενες Δομές ή Κέντρα δεν έχει υπερβεί σε διαμένοντες τον προβλεπόμενο αριθμό χωρητικότητας ατόμων.
Ερ.: Ξέρετε, Χαϊδάρι και Αιγάλεω έχουν περίπου κοινές στάσεις για το προσφυγικό – μεταναστευτικό. Κάνουν εκδηλώσεις για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Το Χαϊδάρι άνοιξε σχολεία… υπάρχουν δράσεις. Αλλά από εκεί και πέρα υπάρχουν και διάφορες μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) και υπάρχει μία σύγχυση αρμοδιοτήτων θα έλεγα όσον αφορά την λειτουργία πλέον των hotspot.
Απ.: Θίγετε ένα πολύ σημαντικό θέμα, το οποίο έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τα συναρμόδια Υπουργεία. Πρόσφατα μάλιστα σε συνάντηση που είχα με τον Υπουργό, τον κύριο Μουζάλα, ετέθη και από την πλευρά μου το πλαίσιο δράσης και διαχείρισης των ΜΚΟ.
Πράγματι ο κύριος Μουζάλας έχει αποφασίσει να υπάρξει πλέον μια ουσιαστική παρέμβαση σε ό,τι αφορά τις ΜΚΟ, ώστε σε κάθε περίπτωση να γνωρίζουμε ποιες ΜΚΟ δραστηριοποιούνται, πού δραστηριοποιούνται και ποιος είναι ο σκοπός της δραστηριοποίησής τους, ώστε η κάθε ΜΚΟ να μην ενεργεί κατά βούληση, αλλά να ενεργεί επί τη βάσει συγκεκριμένου σχεδίου που θα εκπορεύεται από το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Το θέμα και τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί, από ορισμένες ΜΚΟ, όχι από όλες, θα λυθεί καθώς θα δημιουργηθεί μία βάση για τις ΜΚΟ όπου θα διαπιστεύονται, ή εάν θέλετε, θα γίνεται καταγραφή όλων των ΜΚΟ και του σκοπού τους, ενώ παράλληλα θα γνωρίζουν κι οι ίδιες οι Οργανώσεις, τις ανάγκες και το έργο που δύναται να καλύψουν.
Κατά τη γνώμη μου αυτό θα είναι μία καινοτομία και μία άριστη πρωτοβουλία, καθώς θα συμβάλλει αποφασιστικά στην κάλυψη των επιμέρους αναγκών του προσφυγικού – μεταναστευτικού ζητήματος.
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ
Ερ.: Δεν ξέρω εάν το γνωρίζετε, αλλά πρόσφατα είχε έρθει στο Χαϊδάρι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε μία εκδήλωση που οργάνωσε ο Δήμος και ο Δήμαρχος ο κ. Σελέκος για τους πρόσφυγες…
Απ.: Ναι το γνωρίζω. Δεν κλήθηκα στην εκδήλωση αυτή, αν και καθ΄ ύλην αρμόδιος για το προσφυγικό – μεταναστευτικό. Όμως, κύριε Θεοφιλόπουλε δεν στέκομαι σε αυτό. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έλαβα εκ των υστέρων, ήταν μια σημαντική εκδήλωση, καθώς για πρώτη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκανε μια τέτοια επίσκεψη για αυτά τα θέματα. Είναι πολύ σημαντικό να γίνονται τέτοιες συναντήσεις, πρωτοβουλίες, εκδηλώσεις, κι εγώ από την πλευρά μου τις επικροτώ και τις στηρίζω και σε κάθε περίπτωση είμαι πάντοτε αρωγός σε ό,τι ευαισθητοποιεί και σε ό,τι προβάλλει τον ανθρώπινο κοινωνικό χαρακτήρα.
Ερ.: Θα ανοίξουμε μία παρένθεση, γιατί παρακολουθώ τα δημοσιεύματα, όσον αφορά τις δράσεις σας –είμαι Χαϊδαριώτης κι εγώ– θέλω να μου πείτε τι έγινε στην Ειδομένη. Πώς ξεκαθαρίστηκε ένα τοπίο, που εκείνο το χρονικό διάστημα, φάνταζε ανυπέρβλητο εμπόδιο και είχαν δημιουργηθεί και πολλαπλά προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή.
Απ.: Θίγετε ένα τεράστιο θέμα που δεν έχει προηγούμενο. Να σας θυμίσω την ανάλογη περίπτωση του Καλαί στη Γαλλία που από τον διεθνή τύπο χαρακτηριζόταν ως «η ζούγκλα του Καλαί», με χιλιάδες μετανάστες να ζουν μέσα στις λάσπες και ανάμεσα σε δύο χημικά εργοστάσια, απασχόλησε τις αρχές της Γαλλίας για πολλούς μήνες και παρά την απομάκρυνση -εν μέσω σοβαρών επεισοδίων- 6.000 προσφύγων τον Οκτώβριο του 2016, μέσα στους πρώτους μήνες του 2017 μαζεύτηκαν εκ νέου 400 πρόσφυγες.
Η Ειδομένη είναι ένα θέμα που έμεινε και καταγράφηκε στην Ιστορία. Ήταν κάτι πολύ δύσκολο και ασύλληπτο σε ό,τι αφορά την επίλυσή του, γι αυτό και καθυστέρησε να ληφθεί η απόφαση, προκειμένου να γίνει η εκκένωση της Ειδομένης.
Η ΕΙΔΟΜΕΝΗ
Η Ειδομένη ήταν ένας καταυλισμός ανεξέλεγκτος, ο οποίος θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα γενικότερα στην Ελλάδα. Το εγχείρημα ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Κλήθηκα ως αρμόδιος Γενικός Γραμματέας και υπεύθυνος επ΄ αυτού του θέματος και με την σύμφωνη γνώμη της Κυβέρνησης και των καθ΄ ύλην αρμόδιων Υπουργών, να σχεδιάσω με τους επιχειρησιακούς παράγοντες της Ελληνικής Αστυνομίας και τις συναρμόδιες υπηρεσίες την εκκένωση της Ειδομένης. Ήταν μια διαδικασία που κράτησε 25 μέρες. Ήταν μια δύσκολη και συγχρόνως επικίνδυνη επιχείρηση, καθώς θα μπορούσε να είχε προκαλέσει θύματα. Πάνω από 13.000 άνθρωποι, πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονταν στο σημείο εκείνο και η κατάσταση είχε φτάσει σε σημείο γενικευμένης έκρηξης.
ΨΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Ξεκινήσαμε, λοιπόν, τον σχεδιασμό μας μέσα σε πλαίσια ανθρωπιάς, μέσα σε πλαίσια αλληλεγγύης, αλλά πάντοτε με πρωταρχικό μέλημά μας την ασφάλεια και την αποφυγή βίας και συγκρούσεων. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε και πολλούς άλλους παράγοντες, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά της εγκατάστασης. Δεν ήταν εύκολο, διότι δυστυχώς υπήρξαν πολλοί, οι οποίοι θέλησαν να εκμεταλλευτούν την Ειδομένη για πολλούς και διαφόρους λόγους, δίνοντάς στους ανθρώπους εκεί ψεύτικες υποσχέσεις ότι τα σύνορα θα ανοίξουν, για να μπορέσουν να περάσουν στην Ευρώπη, κάτι για το οποίο πραγματικά δώσαμε μεγάλο αγώνα προς κάθε κατεύθυνση για να το ανατρέψουμε και να τους προβάλλουμε την επικρατούσα και αληθή κατάσταση.
Το δύσκολο εγχείρημα ήταν να πειστούν κάποιοι άνθρωποι ότι θα πρέπει να εγκαταλείψουν την Ειδομένη και να μεταφερθούν σε πιο ασφαλείς χώρους, ώστε οι ίδιοι και οι οικογένειές τους να διαβιούν σε ανθρώπινες συνθήκες.
Υπήρξε ένας σχεδιασμός, ο οποίος ήταν σε φάσεις. Ένας σχεδιασμός σε πολλαπλά επίπεδα. Δεν θα σας αναλύσω το επιχειρησιακό σχέδιο, το μόνο που θα σας πω είναι ότι έπρεπε αρχικά να γίνει χαρτογράφηση της περιοχής, διότι ήταν σημαντικό να γνωρίζουμε ποιοι άνθρωποι είναι εκεί, πόσοι πρόσφυγες και μετανάστες, σε ποια σημεία έχουν εγκατασταθεί, εάν υπάρχουν οικογένειες, εάν υπάρχουν ευάλωτες ομάδες, ποιοι δημιουργούν επεισόδια, ποιες είναι οι ΜΚΟ που δρουν εκεί και άλλα πολλά.
Μετέπειτα λήφθηκε υπόψη ο παράγοντας ψυχολογία για εκείνους τους αστυνομικούς που θα ενεργούσαν, καθώς έπρεπε να αλλάξουμε τον τρόπο δράσης της αστυνομίας στον καταυλισμό αυτό. Ακολούθησε η ακριβής και στοχευμένη ενημέρωση, ώστε να πειστούν οι άνθρωποι αυτοί ότι ο χώρος στον οποίο βρίσκονταν δεν τους δίνει δυνατότητα προώθησής τους προς την Κεντρική Ευρώπη, ενώ τους δημιουργεί επιπρόσθετα προβλήματα στην υγεία τους και στον τρόπο διαβίωσης τους και θα πρέπει να αποχωρήσουν προς τις υπάρχουσες οργανωμένες Δομές Φιλοξενίας.
ΔΕΝ ΦΟΒΗΘΗΚΑΜΕ
Ερ.: Σας διακόπτω λίγο… ξέρετε τα media τότε, την περίοδο εκείνη προέβλεπαν αιματοχυσία, εάν τυχόν γινόταν μία βίαιη είσοδος της Αστυνομίας στο χώρο.
Απ.: Είχαν γραφτεί για το θέμα αυτό πάρα πολλά, τόσο στον Ελληνικό, όσο και στον διεθνή τύπο. Δεν πτοηθήκαμε, δεν φοβηθήκαμε, ήμασταν απόλυτα συνειδητοποιημένοι για το επιχειρησιακό σχέδιο που θα εφαρμόζαμε, όσο δύσκολο κι αν φάνταζε αυτό το εγχείρημα.
Ήμουν στη Θεσσαλονίκη την περίοδο εκείνη και παρακολουθούσα συνεχώς ό,τι εξελισσόταν, ενημερώνοντας τους συναρμοδίους Υπουργούς.
Μετά τους ελέγχους και σε διάστημα 15 ημερών, έπρεπε να μπούνε στο χώρο οι αστυνομικές δυνάμεις και οι Υπηρεσίες εκείνες που είχαν αρμοδιότητα, τόσο από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, όσο και της Μεταναστευτικής Πολιτικής και να συνεχίσουν την προετοιμασία για το τελικό στάδιο που θα έπρεπε να εφαρμοστεί, προκειμένου να εκκενωθεί η Ειδομένη. Αξίζει να σας θυμίσω ότι σε διάστημα είκοσι ημερών καταφέραμε να αποσύρουμε, ακόμα και τα βαγόνια, τα οποία υπήρχαν εκεί και χρησιμοποιούνταν για να μεταφέρουν οι διάφοροι ταραξίες πέτρες ως όπλα κατά των δυνάμεων της Αστυνομίας.
Έγιναν όλες εκείνες οι προκαταρκτικές ενέργειες, ώστε να ξεκινήσει η επιχείρηση αιφνιδιαστικά ένα πρωί, αφού είχαν ήδη εισέλθει οι δυνάμεις της Αστυνομίας εντός του χώρου. Πρέπει να σας πω αναφορικά με τον επικοινωνιακό δίαυλο και την ψυχολογία που έπρεπε να περάσουμε στους ανθρώπους αυτούς, αλλά και την στήριξή τους σχετικά με την μεταφορά τους σε Δομές Φιλοξενίας, ότι είχαμε σαν αποτέλεσμα από τις 13.000 να αποχωρήσουν οικειοθελώς πάνω από 4.000 άτομα κι έτσι να ενισχυθεί το έργο της Αστυνομίας. Σημαντικό είναι δε, ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν οι Δυνάμεις Κρούσεως της Αστυνομίας, δηλαδή οι Δυνάμεις Αποκατάστασης Τάξης. Χρησιμοποιήθηκαν αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες ήταν ήδη εντός του χώρου και είχαν τοποθετηθεί σε διάφορα νευραλγικά σημεία, όπως είχαμε υποδείξει, τα λεγόμενα σημεία δράσης, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει καμία αντίδραση, υπήρξε απόλυτη συνεργασία. Κάποιοι που προσπάθησαν στην αρχή να δημιουργήσουν αναταραχές με σκοπό να προκαλέσουν θερμά επεισόδια απομονώθηκαν έγκαιρα και τελικά μέσα σε δυόμιση μέρες ολοκληρώθηκε αυτή η επιχείρηση, η οποία έχει καταγραφεί στην Ιστορία και τιμά την Ελλάδα, για την λεπτότητα με την οποία η χώρα μας διαχειρίστηκε την εκρηκτική τότε κατάσταση και χωρίς την παραμικρή χρήση βίας.
Τέτοιας έκτασης μεγάλη επιχείρηση, που απαιτούσε άριστο σχεδιασμό και μέριμνα, δεν έχει καταγραφεί στα χρονικά της Ελληνικής Αστυνομίας, και μάλιστα απόλυτα επιτυχημένη και χωρίς να παραβιαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων – μεταναστών, όπως αναγνωρίστηκε από όλους στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Η άψογη συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς και τα συναρμόδια Υπουργεία και με τα συντονιστικά Κέντρα διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης, καθώς και η απαρέγκλιτη τήρηση του Σχεδίου Επιχείρησης σε όλες τις φάσεις, οδήγησαν στο εντυπωσιακό αυτό αποτέλεσμα.
Η εκκένωση του άτυπου καταυλισμού της Ειδομένης αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της Ελληνικής Κυβέρνησης, το οποίο στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.
Και μια που μου δίνετε την ευκαιρία μέσα από την εφημερίδα σας, θα ήθελα να πω ξανά ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους εκείνους με τους οποίους συνεργάστηκα τότε και κυρίως στους απλούς αστυνομικούς και τους υπαλλήλους των υπηρεσιών των συναρμοδίων Υπουργείων που έδειξαν τέτοιο πατριωτισμό και συνέπεια προς το καθήκον τους, που τους αξίζουν θερμά συγχαρητήρια. Η επιτυχία οφείλεται και σε όλους αυτούς.
Ερ.: Κύριε Γενικέ, σύμφωνα με πληροφορίες, δημοσιογραφικές πάντα, το ίδιο σχέδιο θα εφαρμοστεί και στο Ελληνικό; Κύριε Γενικέ, δεν ρωτάω το πότε, αλλά το «πώς»…. Θα είναι το ίδιο σχέδιο;
Απ.: Καταρχήν τα δεδομένα και ο χώρος είναι τελείως διαφορετικά. Σε έναν επιχειρησιακό σχεδιασμό λαμβάνεται υπόψη ο τόπος, ο χρόνος, οι συνθήκες, τα δεδομένα και πολλοί άλλοι παράγοντες.
Το Ελληνικό είναι μία περίπτωση, τελείως ξεχωριστή από την Ειδομένη. Έχει άλλες ιδιαιτερότητες και ο σχεδιασμός θα είναι σε άλλη βάση. Θέλω να πιστεύω και αυτό τουλάχιστον γνωρίζω ότι πολύ σύντομα τα συναρμόδια Υπουργεία από κοινού θα ενεργήσουν για την εκκένωση του Ελληνικού.
Κύριε Θεοφιλόπουλε, αυτή η Κυβέρνηση στο ζήτημα του προσφυγικού – μεταναστευτικού έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες της και συνεχίζουμε με πολλαπλές δράσεις, καθότι δεν εφησυχάζουμε, επαγρυπνούμε και επικαιροποιούμε σχέδια και παρεμβαίνουμε διορθωτικά όπου απαιτείται.
Το 2015 η Κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίσει μία εκρηκτική κατάσταση στο προσφυγικό – μεταναστευτικό ζήτημα. Θα είχαν γίνει πράγματα πολύ πιο γρήγορα και θα είχαμε κινηθεί γρηγορότερα, εάν υπήρχαν κάποιες βάσεις προ του 2015 στο ζήτημα αυτό. Και αυτή είναι η πραγματικότητα.
Δεν υπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια Δομές Φιλοξενίας, δεν υπήρχαν hotspot, δεν υπήρχε έμψυχο προσωπικό και μέσα, παρά μόνο κέντρα κράτησης όπως αυτό της Αμυγδαλέζας μέσα σε άθλιες συνθήκες, για το οποίο πληρώναμε πρόστιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ξαφνικά έπρεπε να διαχειριστούμε τις προσφυγικές – μεταναστευτικές ροές και αρκεί να σας θυμίσω ότι τότε είχαμε 10.000 εισόδους ημερησίως στα νησιά. Καταφέραμε και διαχειριστήκαμε πάνω από 1.300.000 πρόσφυγες και μετανάστες που έφτασαν στην Ελλάδα και επιθυμούσαν να μεταβούν στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Εξαρθρώθηκαν οργανωμένα κυκλώματα παράνομης μετανάστευσης και συνελήφθησαν από το 2015 ως σήμερα 2.724 διακινητές μη νόμιμων μεταναστών. Οργανώσαμε τις διαδικασίες ταυτοποίησης και καταγραφής των προσφύγων και ενισχύσαμε με μηχανήματα δακτυλοσκόπησης.
Πετύχαμε σε ικανοποιητικό βαθμό την απαιτούμενη συνεργασία με τους τοπικούς φορείς των νησιών, οι οποίοι και επωμίστηκαν το βάρος της εισόδου των προσφυγικών – μεταναστευτικών ροών. Βελτιώσαμε τα Προαναχωρησιακά Κέντρα της Αμυγδαλέζας και του Ταύρου ως προς τις συνθήκες διαβίωσης και σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξασφαλίσαμε χρηματική ενίσχυση από την Ευρώπη για την άμεση υλοποίηση και την δημιουργία Δομών Φιλοξενίας, όπως η Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας στον Ελαιώνα, σε Θεσσαλονίκη, Κιλκίς και άλλες πόλεις και πάντοτε σε σημεία που να μην δημιουργούν πρόβλημα στις τοπικές κοινωνίες.
Δημιουργήσαμε εποικοδομητικό κλίμα συνεργασίας με την Αρχιεπισκοπή Αθηνών, με εθελοντικές οργανώσεις, με τον Ερυθρό Σταυρό, τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, το ΚΕΕΛΠΝΟ, με τις Μ.Κ.Ο., όλες εκείνες που πραγματικά προσέφεραν ουσιαστική και έμπρακτη βοήθεια σε είδη πρώτης ανάγκης και σε ιατρική βοήθεια, με τον FRONTEX, με την Ύπατη Αρμοστεία. Ακόμη, ενεργά συνεργαστήκαμε και συνεργαζόμαστε με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης πάνω στα προγράμματα των εθελούσιων επιστροφών. Ενισχύσαμε τα νησιά και όχι μόνο, και πάλι προσφάτως, με αστυνομικές δυνάμεις, με κύριο στόχο την επιτήρηση, τον έλεγχο των hotspot και των Δομών Φιλοξενίας, αλλά και την ασφάλεια των Ελλήνων πολιτών.
Και όλα τα ανωτέρω έγιναν μέσα σε ένα ασφυκτικό κλίμα, με πολιτικές των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και των Βαλκανικών Χωρών, που εναντιώθηκαν στις Ευρωπαϊκές και Διεθνείς Συμβάσεις και με την οικονομική κρίση να μαστίζει ακόμα και σήμερα την Πατρίδα μας. Όμως, καταφέραμε να πείσουμε προς πάσα κατεύθυνση ότι το προσφυγικό – μεταναστευτικό ζήτημα δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα και να το θέσουμε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Κύριε Θεοφιλόπουλε, η μόνη χώρα που στάθηκε αντάξια των περιστάσεων και σεβάστηκε τις Διεθνείς Συνθήκες και τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν η Ελλάδα. Και παρόλες τις δυσκολίες και τα προβλήματα που υπήρξαν στη διαχείριση των προσφυγικών–μεταναστευτικών ροών, όλοι αναγνωρίζουν ότι ανταποκριθήκαμε με τον καλύτερο τρόπο. Και φυσικά δεν σταματάμε εδώ. Συνεχίζουμε τον αγώνα μας και τις δράσεις μας.
ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΥΝΟΡΩΝ
Ερ.: Να θυμίσω, σας διακόπτω λίγο…. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας κλείσανε τα Σύνορα….
Απ.: Πρέπει να σας πω ότι το κλείσιμο των συνόρων είναι παράνομο, ιδιαίτερα σε ανθρώπους που απολαμβάνουν διεθνούς προστασίας. Οι πρόσφυγες χρήζουν της αλληλεγγύης και της στήριξης όλων, διότι βρέθηκαν από τις Πατρίδες τους κυνηγημένοι μέσα σε συνθήκες εξαθλίωσης και προσπαθούν να βρουν έναν τόπο ειρήνης να παραμείνουν και να σώσουν την ζωή την δική τους και των παιδιών τους.
Και πρέπει εδώ να προσθέσω ότι οι Έλληνες αποδείξαμε ότι ξέρουμε από μετανάστευση, ξέρουμε από ξενιτιά, ξέρουμε πραγματικά από ευαισθησία και αυτό φάνηκε από τους νησιώτες μας, που ξεπέρασαν σε ανθρωπισμό κάθε προηγούμενο στο πώς υποδέχονταν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Ήμουν αυτόπτης μάρτυρας σε πολλά τραγικά περιστατικά που διαδραματίστηκαν στα νησιά, βλέποντας μπροστά μου πολλά μικρά παιδιά νεκρά, βλέποντας μπροστά μου την απελπισία, βλέποντας μπροστά μου τη θλίψη, τον πόνο και από την άλλη, να βλέπω τους συμπατριώτες μας, μεγάλους και μικρούς, να τρέχουν από τα σπίτια τους και να δίδουν ό,τι έχουν από τα λίγα υπάρχοντά τους σε αυτούς τους ανθρώπους. Αυτές είναι οι στιγμές που δεν θα ξεχάσω ποτέ και θα μείνουν για πάντα αναλλοίωτα χαραγμένες στην καρδιά και το μυαλό μου.
Η ΕΥΡΩΠΗ ΠΛΗΡΩΝΕΙ
Ερ.: Εδώ υπάρχει ένα εύλογο ερώτημα… ένα ερώτημα που προέρχεται από τα λαϊκά στρώματα κυρίως, τα οποία πλήττονται από την οικονομική συγκυρία και λέει το εξής: Επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του μέσου Έλληνα ο μετανάστης;
Απ.: Κύριε Θεοφιλόπουλε ας είμαστε ρεαλιστές και να λέμε πάντα την αλήθεια. Η Ευρώπη τώρα σε αυτή τη φάση στηρίζει σε μεγάλο βαθμό τις χρηματοδοτήσεις, τακτικές και έκτακτες, που αφορούν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Ο Έλληνας πολίτης δεν επιβαρύνεται από τον πρόσφυγα ή τον μετανάστη, καθώς υπάρχουν ειδικά ευρωπαϊκά κονδύλια που διατίθενται για τους ανθρώπους αυτούς και αφορούν την σίτισή τους, την φιλοξενία τους, ακόμα και τον επαναπατρισμό τους. Υπάρχουν και οργανισμοί όπως ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης που έχει αναλάβει τις εθελούσιες επιστροφές. Υπάρχουν κονδύλια στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, κυρίως από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, που είναι για συγκεκριμένες ανάγκες των προσφύγων – μεταναστών. Αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αλλού παρά μόνο για τον σκοπό που διατίθενται. Η Κυβέρνηση αυτή δεν θα στερούσε ποτέ ή δεν θα διέθετε ποτέ χρήματα για άλλους σκοπούς, αδιαφορώντας για τις ανάγκες των Ελλήνων πολιτών. Σε καμία περίπτωση η Κυβέρνηση δεν παραλείπει, δεν αγνοεί και συμπάσχει με τα προβλήματα που έχουν οι Έλληνες πολίτες. Οι ελληνικές οικογένειες, οι οποίες δοκιμάζονται από την φτώχεια και την ανέχεια αυτής της περιόδου, είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος και των δράσεων της Κυβέρνησης και μοναδικός σκοπός όλων μας είναι να βγούμε από την λιτότητα και την κρίση που μαστίζει την χώρα μας.
Ερ.: Ωραία… πάμε λοιπόν σε ένα άλλο κομμάτι. Δεν ξέρω αν είστε καθ΄ ύλην αρμόδιος, αλλά σίγουρα είστε από τους ανθρώπους που μπορούν να απαντήσουν… ξέρετε η ασφάλεια των πολιτών είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της ευημερίας. Αν ο πολίτης δεν αισθάνεται ασφαλής στο σπίτι, στη δουλειά του, στο δρόμο, τα πράγματα γίνονται λίγο πιο δύσκολα γι’ αυτόν και περιπλέκεται η κατάσταση. Και επειδή η cityview απευθύνεται σε 10 δήμους της Δυτικής Αθήνας θα ήθελα να μου πείτε –βέβαια υπάρχουν και στοιχεία- αν έχει μειωθεί η εγκληματικότητα, αν αυτές οι παραβατικές συμπεριφορές των ολίγων μεταναστών, ημεδαπών ή αλλοδαπών έχουν αλλάξει κάπως την εικόνα. Θίγω ένα από τα πιο σοβαρά ζητήματα.
Απ.: «Όντως θίγετε ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα και πρέπει να το προσεγγίσουμε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Και εδώ βέβαια θα πρέπει να επικαλεστώ και την προγενέστερη ιδιότητά μου ως Αξιωματικού της Ελληνικής Αστυνομίας. Παρακολουθώ συνεχώς τα πράγματα και συνεργάζομαι με τις αρμόδιες Αστυνομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου και με τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Τάξης, τον κύριο Αναγνωστάκη, ο οποίος έχει και την ειδικότερη ευθύνη σε θέματα εγκληματικότητας και ασφάλειας. Θα πρέπει να σας πω ότι από κοινού ενεργούμε σαν ομάδα και πιστεύω ότι έχουμε καταφέρει αρκετά πράγματα.
Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Πρέπει να ξέρετε ότι όταν έχουμε αυτή την κακή οικονομική συγκυρία, όταν έχουμε αυτή την ανεργία, λογικά οι δείκτες της εγκληματικότητας τείνουν αυξανόμενοι. Θα πρέπει όμως εδώ να πούμε και να καταρριφθεί και ο μύθος ότι η εγκληματικότητα αυξάνεται από τους πρόσφυγες -μετανάστες, γιατί έχει γραφτεί κι αυτό. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Κατά κύριο λόγο η συμμετοχή εθνικών ομάδων στους δείκτες της εγκληματικότητας έχει σχέση και είναι συνδεδεμένη με το ποσοστό αυτών των ομάδων στο γενικό σύνολο του πληθυσμού.
Πολλές φορές μάλιστα, οι παραβατικές συμπεριφορές μεταξύ προσφύγων και μεταναστών αφορούν τις μεταξύ τους διενέξεις εντός των Δομών Φιλοξενίας και των hotspot στα νησιά, οι οποίες και καταστέλλονται με την άμεση επέμβαση της Αστυνομίας. Άρα λοιπόν για όσους πολλές φορές προβάλλουν και μάλιστα ως πρωτοσέλιδα ότι η εγκληματικότητα οφείλεται στους πρόσφυγες-μετανάστες, πιο πολύ παραπληροφορούν, με σκοπό την δημιουργία εντυπώσεων.
Επίσης, θα μπορούσα να σας πω με βεβαιότητα ότι η εγκληματικότητα σύμφωνα με τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία, έχει μειωθεί. Κι αυτό οφείλεται στις οργανωμένες δράσεις της Ελληνικής Αστυνομίας και στην εξάρθρωση πολλών οργανωμένων κυκλωμάτων, που προκαλούσαν αίσθημα ανασφάλειας στους Έλληνες πολίτες.
Ενδεικτικά θα σας επισημάνω ότι θέματα όπως λαθρεμπόριο, ναρκωτικά, πλαστογραφία, παράνομη οπλοφορία κ.α. από το 2014 μέχρι και το τέλος του 2016 έχουν μειωθεί σε ποσοστό από 30% έως 50%. Στα θέματα κλοπών και διαρρήξεων δεν έχουμε αύξηση, αλλά το έτος που διανύουμε έχουν μειωθεί τα συγκεκριμένα από 3% έως 5%. Ο σκοπός της Πολιτικής Ηγεσίας του Υπουργείου, του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κύριου Τόσκα, του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Τάξης, κυρίου Αναγνωστάκη και δικός μου, αλλά και της Φυσικής Ηγεσίας της Ελληνικής Αστυνομίας, είναι να μειωθούν σε μεγάλο βαθμό όλοι οι δείκτες της εγκληματικότητας και σε πρώτο πλάνο είναι η αναδιάρθρωση των αστυνομικών τμημάτων και των τμημάτων ασφαλείας, καθώς και η ενίσχυσή τους με αστυνομικούς και συχνές περιπολίες, έτσι ώστε οι τοπικές κοινωνίες να μην βιώνουν το αίσθημα του φόβου και να αισθάνονται απόλυτα ασφαλείς.
Σε κάθε περίπτωση να γνωρίζετε κι εσείς και οι αναγνώστες σας και οι Έλληνες πολίτες ότι η Ελληνική Αστυνομία επαγρυπνά, επεμβαίνει άμεσα και λειτουργεί πάντοτε με απώτερο σκοπό την επικράτηση και τήρηση της έννομης τάξης και της ομαλότητας στους κόλπους της κοινωνίας, καθώς και την εδραίωση του αισθήματος ασφαλείας σε όλους τους Έλληνες πολίτες».
Πιστεύω ότι δεν χρειάζεται επίλογος, για αυτή την συνέντευξη. Η αναλυτική τοποθέτηση του κ. Τζ. Φιλιππάκου για ένα από τα καυτά ζητήματα της ελληνικής κοινωνίας, δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες. Ελπίζουμε, όπως όλοι, να βρούμε τα πατήματά μας και να πορευτούμε ειρηνικά και κυρίως ανθρώπινα με τους οικονομικούς μετανάστες.
Εφημερίδα City View – 2ο τεύχος
Α. Θεοφιλόπουλος
Τζανέτος ΦΙΛΙΠΠΑΚΟΣ 